Όπως αναφέρει σε ρεπορτάζ του το ethnos, η ελληνική αγορά εργασίας έχει πλήρως απορρυθμιστεί, καθώς μόνο τέσσερις στους δέκα εργαζομένους παίρνουν μισθό χωρίς καθυστέρηση στον ιδιωτικό τομέα. Οι υπόλοιποι κάνουν υπομονή ή συμβιβάζονται με συμβολικά ποσά που «αντικαθιστούν» το μηνιάτικο.
Αλλωστε δεν είναι λίγοι οι εργοδότες που επιχειρούν να αποφύγουν ακόμη και το δώρο Χριστουγέννων, παρότι η μη εμπρόθεσμη πληρωμή του επισύρει αυτόφωρο (εξάμηνη φυλάκιση, πρόστιμο κ.λπ.).
Οπως εξηγούν συνδικαλιστές, περισσότεροι από κάθε άλλη χρονιά τηλεφωνούν φέτος με αγωνία στις δομές της ΓΣΕΕ ρωτώντας τι να κάνουν, αν δεν τους δοθεί το δώρο, δεδομένου ότι τους χρωστούν ήδη μισθούς.
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με στοιχεία που συλλέγει η Συνομοσπονδία, έχουν αυξηθεί οι καταγγελίες για το δώρο και αφορούν πια κατά μέσο όρο περίπου 300-350 επιχειρήσεις και 4.000?5.500 εργαζομένους ετησίως. Οι συνήθεις μέθοδοι που χρησιμοποιούν οι εργοδότες είναι:
- Να δώσουν σε είδος αντί για χρήμα το δώρο (τρόφιμα, καύσιμα κ.λπ.).
- Να πείσουν τους εργαζομένους ότι έχει καταργηθεί (επειδή καταργήθηκε για δημοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους).
- Να το παζαρέψουν, δίνοντας το μισό ή τμήμα του υποχρεώνοντας τον εργαζόμενο να υπογράψει πως το εισέπραξε ολόκληρο.
«Παζάρια»
Σύμφωνα με τη ΓΣΕΕ ήδη εμφανίστηκαν οι πρώτες φετινές αναφορές για «παζάρια», καθώς εξέπνευσε η προθεσμία πληρωμής του δώρου (21/12). Από το υπουργείο Εργασίας, πάντως, τονίζουν πως οι ελεγκτικοί μηχανισμοί είναι σε πλήρη επιφυλακή για τη νόμιμη καταβολή του. Τη Δευτέρα μάλιστα αναμένεται να πραγματοποιηθεί ευρεία σύσκεψη στο υπουργείο Εργασίας με στελέχη του ΣΕΠΕ και της υπηρεσίας ελεγκτών του ΙΚΑ ώστε να ενταθούν οι έλεγχοι τις μέρες των γιορτών για κάθε μορφή παραβατικότητας.
Στην ουσία, όμως, όλο και περισσότερες επιχειρήσεις καλούν τους εργαζομένους να προσφέρουν... εθελοντική εργασία μοιράζοντας υποσχέσεις για αποπληρωμή των οφειλομένων. Με βάση στοιχεία του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ η καθυστέρηση στις πληρωμές διπλασιάστηκε τον τελευταίο χρόνο.
Είναι πλέον σύνηθες οι επιχειρήσεις να χρωστούν αποδοχές έξι μηνών, όταν πέρυσι το αντίστοιχο διάστημα ήταν τρεις μήνες. «Η όξυνση της κρίσης είναι η μεγάλη αφορμή για την εκτεταμένη παραβίαση των εργασιακών δικαιωμάτων. Οι επιχειρήσεις εκμεταλλευόμενες την υποβάθμιση των ελεγκτικών μηχανισμών και τον φόβο των εργαζομένων μπροστά στο φάσμα της ανεργίας παραβιάζουν την εργατική νομοθεσία», τονίζει ο καθηγητής εργασιακών σχέσεων Γ. Κουζής.
Σύμφωνα με στοιχεία που φτάνουν στο Ινστιτούτο Εργασίας, Ομοσπονδίες και Εργατικά Κέντρα, ο αριθμός των εργαζομένων που έχουν καθυστέρηση στον μισθό προσεγγίζει το ένα εκατομμύριο. Τα περισσότερα κρούσματα καταγράφονται στον τουρισμό, σε εταιρείες security και στον χώρο υπηρεσιών καθαριότητας.
Το 80% των ξενοδοχείων καθυστερεί τους μισθούς για τουλάχιστον έναν μήνα, σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδίας των εργαζομένων στον τουρισμό. Μία στις δέκα επιχειρήσεις χρωστά μισθούς τουλάχιστον έξι μηνών. Οπως τονίζει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Π. Προύτζος: «Υπάρχουν ξενοδοχεία που οφείλουν μισθούς ακόμα και 15 μηνών».
Μείωση της ζήτησης
Στις επιπτώσεις αυτού του «φαινομένου» αναφέρεται ο επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, Σ. Ρομπόλης: «Η καθυστέρηση στις αποδοχές εκτός από την αβεβαιότητα, συμβάλλει περαιτέρω στην επιδείνωση της εγχώριας ζήτησης και της ιδιωτικής κατανάλωσης».
KATAΓΓΕΛΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΗΣ
Μας δίνουν 100-200€ τον μήνα
Εργαζόμενη σε εισαγωγική - εμπορική εταιρεία, η Κ.Ρ. εξηγεί πώς επιδεινώθηκαν τα πράγματα: «Εχουμε απομείνει μόλις 20 εργαζόμενοι στην εταιρεία μας, από 75 που ήμασταν πριν από την κρίση. Είμαστε περίπου έξι μήνες απλήρωτοι και προσπαθούμε να τα βγάλουμε πέρα με τα 100 ? 200 ευρώ τον μήνα που μας δίνουν έναντι. Στον εμπορικό χώρο, όλα είναι μια αλυσίδα. Εκεί που τα πράγματα πήγαιναν ρολόι, με τακτικές καταβολές μισθών και μπόνους, ανατράπηκαν όλα μέσα σε λίγα χρόνια.
Βασικός υπεύθυνος για την κατρακύλα της εταιρείας είναι οι επισφάλειες των πελατών που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους αλλά και η πλήρης έλλειψη στήριξης από τις τράπεζες. Ετσι, η εταιρεία χρωστάει με τη σειρά της στους προμηθευτές, οι οποίοι αρνούνται να στείλουν νέα προϊόντα ή ζητούν προκαταβολές που δεν μπορούν να πληρωθούν, με αποτέλεσμα να διευρύνεται ο φαύλος κύκλος. Είμαι παντρεμένη με δυο ανήλικα παιδιά και βρίσκομαι σε απόγνωση, αφού είμαι πολλά χρόνια στη συγκεκριμένη εταιρεία και διστάζω να αποχωρήσω με τη θέλησή μου, προκειμένου να μη χάσω την αποζημίωση που, υπό τις παρούσες συνθήκες, θα ήταν μια λύση που θα μας επέτρεπε να ζήσουμε για περίπου δύο χρόνια».
Τρόφιμα και πετρέλαιο αντί για... δώρο!
Ιστορίες καθημερινής τρέλας καταγράφονται στην ελληνική αγορά εργασίας, με τους εργοδότες να επιχειρούν να «νομιμοποιήσουν» την απλήρωτη δουλειά και να αποφύγουν ακόμη και το Δώρο Χριστουγέννων:
Σούπερ μάρκετ στη Β. Ελλάδα πρότεινε στους εργαζόμενους να δώσει σε τρόφιμα αντί για χρήματα το Δώρο.
Πρατήριο υγρών καυσίμων στην Πάτρα ήθελε να δώσει δωροεπιταγή για πετρέλαιο θέρμανσης ή βενζίνη αντί για Δώρο.
Αντιπροσωπεία αυτοκινήτων στην Αθήνα πρότεινε στους υπαλλήλους να συμψηφίσουν χρωστούμενους μισθούς και Δώρο με ένα μεταχειρισμένο αυτοκίνητο.
Εμπορικό στον Κορυδαλλό Αττικής πρότεινε ρούχα αντί για χρήματα στους υπαλλήλους του.
Αυτές είναι μόνο μερικές από τις καταγγελίες που έφτασαν πέρυσι τέτοια εποχή στους ελεγκτικούς μηχανισμούς. Εντονότερα είναι τα προβλήματα στις καθυστερήσεις μισθών, που δεν επισύρουν ποινικές διαδικασίες. Με ειδικούς όρους σε ατομικές συμβάσεις ή μόνο με προφορικές συμφωνίες οι εργαζόμενοι καλούνται να αποδεχτούν την καταβολή των μισθών τους στο... απώτερο μέλλον.
Μόνο το τελευταίο διάστημα έχουν φτάσει στα συνδικάτα πληροφορίες για νέες συμβάσεις που προσπαθούν σε τουλάχιστον έξι περιπτώσεις να καθιερώσουν πληρωμή ανά τρίμηνο. Υπήρξε ακόμα και αγγελία που προτείνει διαμονή και φαγητό αντί μισθού:
- Αλυσίδα ξενοδοχείων ζητούσε προσωπικό τον Απρίλιο δίνοντας υπόσχεση για καταβολή μισθού τον Αύγουστο.
- Ξενοδοχείο στην Κρήτη ζήτησε από τους εργαζόμενους να συναινέσουν στη σταδιακή καταβολή των δεδουλευμένων μέχρι τον Μάρτιο ανάλογα με τις δυνατότητες της επιχείρησης (φαίνεται πως παγώνει μετά τις αντιδράσεις).
- Εταιρεία security έδωσε στους εργαζόμενους σύμβαση που προέβλεπε καταβολή μισθών ακόμα και μετά από 90 ημέρες. Μετά τον σάλο, τροποποιήθηκε.
- Ιδιοκτήτης ξενοδοχειακής μονάδας στην Αίγινα με αγγελία ζητούσε καμαριέρα, προσφέροντας αντί για μισθό δωρεάν διαμονή και φαγητό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου