13/9/13

Το μαρτύριο της μαρμελάδας

Η ιστορία ξεκινά στις αρχές του καλοκαιριού όταν και ο ενδιαφερόμενος (τα στοιχεία βρίσκονται στη διάθεση του Capital.gr) απευθύνθηκε στις υπηρεσίες της περιφέρειας, προκειμένου να ξεκινήσει την αδειοδότηση μιας μικρής, πλην φιλόδοξης επιχείρησης για την παρασκευή και συσκευασία μαρμελάδων. Ο ίδιος παρά την κρίση έχει μεγάλες προσδοκίες και σχεδιάζει να δημιουργήσει μια μονάδα, με εξαγωγικό χαρακτήρα. Απευθύνεται λοιπόν στην οικεία περιφέρεια όπου και πληροφορείται με ικανοποίηση ότι βάσει του τελευταίου νόμου 3982/2011 και του νόμου 4155/2013 οι επιχειρήσεις με ισχύ κάτω από 10KW δε χρειάζονται κανενός είδους άδεια από την περιφέρεια ή άλλη υπηρεσία. Απλοποίηση της αδειοδότησης στην πράξη; Πολύ καλό για να είναι αληθινό σκέφτηκε ο ίδιος. 

Και δεν είχε άδικο καθώς, πέρα από τις άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας, η επιχείρηση όφειλε να ελεγχθεί από την υγειονομική υπηρεσία, ως επιχείρηση υγειονομικού ενδιαφέροντος. Και κάπου εκεί αρχίζει ο Γολγοθάς: στην πρώτη επαφή ζητείται από το υγειονομικό να κάνει έλεγχο για την πιστοποίηση τήρησης κανόνων υγιεινής και σωστής λειτουργίας. Η υπηρεσία αρνείται να έρθει για έλεγχο επικαλούμενη ότι δεν υπάρχει αδειοδοτούσα αρχή για να δώσει άδεια. «Αφού δεν έχετε άδεια, δεν μπορούμε να σας ελέγξουμε» ήταν η απάντηση που πήραν, χωρίς όμως η υπηρεσία να απαντά στο ερώτημα τι γίνεται όταν ο νόμος λέει ότι δεν πρέπει να έχω άδεια. 

Πρώτο αδιέξοδο για τον επιχειρηματία, ο οποίος εάν αποφασίσει να ρισκάρει και ξεκινήσει να λειτουργεί χωρίς έλεγχο κινδυνεύει με καταγγελία και λουκέτο. 

Περνούν είκοσι μέρες με πολύ τρέξιμο, ωστόσο η περιφέρεια απαντά εκ νέου γραπτώς στον επιχειρηματία ότι η ισχύς είναι χαμηλή και δε χρειάζεται άδεια. Διευκρινίζεται όμως πρέπει να εξασφαλιστούν τυχόν άλλες άδειες ή εγκρίσεις που επιβάλλονται από τη νομοθεσία. Ξανά επίσκεψη στο υγειονομικό που επιμένει από την πλευρά του ότι ο επιχειρηματίας πρέπει να βρει ο ίδιος την αδειοδοτούσα αρχή. 

Και όλο αυτό το διάστημα η επένδυση έχει γίνει, το προσωπικό περιμένει να προσληφθεί, ενώ η πολύ σημαντική για την επιχείρηση εποχή των φρούτων περνάει. Και βέβαια ο επιχειρηματίας δεν μπορεί χωρίς άδεια να πάρει πιστοποίηση ISO 22000 που αποτελεί ένα είδος προαπαιτούμενου για εξαγωγές σε σοβαρές ξένες αγορές. 
Η πρόταση που του γίνεται είναι να πάρει άδεια λιανικής πώλησης, να πάει στο δήμο, να πληρώσει παράβολα και να υπαχθεί σε άλλες διαδικασίες, χωρίς όμως να καλύπτεται για τη χονδρική πώληση και τις εξαγωγές. 

Τον Αύγουστο συμπληρώθηκαν τρεις μήνες με πληρωμένα ενοίκια, η επένδυση έχει ολοκληρωθεί, οι βασικοί μήνες παραγωγής των προϊόντων έχουν περάσει και ο επιχειρηματίας συνέχισε να βρίσκεται μεταξύ Άννα και Καϊάφα, από την Περιφέρεια στο Υγειονομικό. 

Αποτέλεσμα το ίδιο: για την Περιφέρεια επειδή η επιχείρηση έχει πολύ χαμηλή ισχύ «δεν υπάρχει», ώστε να ανοίξει φάκελο που ενδοϋπηρεσιακά θα μεταφερθεί στο υγειονομικό ώστε να γίνει ο έλεγχος και η επιχείρηση να λειτουργήσει νόμιμα. 

Το όνομα της περιφέρειας και της επιχείρησης δεν έχουν τόσο μεγάλη σημασία. Εκείνο που διαπιστώνει κανείς εύκολα από την ιστορία μιας μικρής επένδυσης, στην Ελλάδα του 2013 που βουλιάζει προσπαθώντας να... «αλλάξει παραγωγικό μοντέλο» είναι ότι το σύστημα είναι σάπιο εκ βάθρων. Το πρόβλημα δεν εντοπίζεται στους υφιστάμενους νόμους για την αδειοδότηση, που πιθανότατα με καλή πρόθεση επιχείρησαν να αλλάξουν κακώς κείμενα δεκαετιών. Το πρόβλημα βρίσκεται στη φιλοσοφία ενός συστήματος που αντιμετωπίζει εξ αρχής τον επιχειρηματία και τον επενδυτή ως εν δυνάμει παρανομούντα: τόσο οι νόμοι όσο και οι υπηρεσίες εξετάζουν πως θα κλείσουν το δρόμο σε έναν επενδυτή θεωρώντας εξαρχής ότι αυτός θέλει να παρανομήσει. Εκεί ακριβώς δημιουργείται το πρόβλημα της γραφειοκρατίας και χωλαίνει το σύστημα των αδειοδοτήσεων. Άλλωστε όταν το Capital.gr επικοινώνησε με την υπηρεσία η απάντηση που έλαβε είναι ότι «αποκλείεται να έχει συμβεί κάτι τέτοιο, οι έλεγχοι γίνονται μετά από γραπτό αίτημα». 

Η ιστορία αυτή, που χρειάστηκε για να λυθεί να φτάσει στα υπουργεία Υγείας και Ανάπτυξης τα οποία και έδωσαν με επιστολές τους διευκρινίσεις για την εφαρμογή του νόμου, δείχνει την πραγματική ανάγκη όχι να μεταρρυθμιστεί για πολλοστή φορά ένα σύστημα που στηρίζεται σε λανθασμένες βάσεις, αλλά να υπάρξει μια ριζική αλλαγή και ξαναχτίσιμο με διαφορετική λογική. Το ερώτημα είναι, μπορεί στην Ελλάδα να υπάρξει ένα σύστημα που θα αντιμετωπίζει τον επιχειρηματία/ επενδυτή με διαφορετικό τρόπο και άλλη φιλοσοφία; Το υπουργείο Ανάπτυξης λέει ότι ξεκινάει μια τέτοια προσπάθεια. Μακάρι…

Δεν υπάρχουν σχόλια: