Τα έδωσε όλα η ΕΚΤ

Με άξονα την αναθέρμανση της Οικονομίας, ιδιαίτερα του ευρωπαϊκού νότου, την στήριξη τωνμικρομεσαίων επιχειρήσεων με την διοχέτευση φθηνότερου χρήματος και την «τιμωρία» εκείνων που «παρκάρουν» διαθέσιμα κεφάλαια αντί να τα επενδύουν (οι Τράπεζες δηλαδή), ο κεντρικός τραπεζίτης της Φρανκφούρτης Μάριο Ντράγκι ανακοίνωσε τις αποφάσεις του με αποδέκτη όλους τους διεθνείς οικονομικούς παράγοντες.

Όπως επισημαίνει σε ειδικό άρθρο της η ιστοσελίδα «capital.gr» “φθηνότερο και περισσότερο χρήμα διοχετεύει στην Ευρωζώνη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με τις σημερινές αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου. Το ευρώ ήδη ανταποκρίνεται με συνεχή διολίσθηση της ισοτιμίας έναντι των άλλων νομισμάτων.

Η ΕΚΤ με την επιλογή των μέτρων που ανακοίνωσε – μείωση επιτοκίων σε συνδυασμό με παροχή ρευστότητας – επιχειρεί να διοχετεύσει στην Ευρώπη ρευστότητα η οποία όμως σε διαφορά από το παρελθόν αναγκαστικά θα πρέπει να διοχετεύεται προς τις επιχειρήσεις, υποχρεώνοντας τις τράπεζες σε επιβαρύνσεις όταν επιχειρούν να την αποθησαυρίσουν προς όφελός τους. Στόχος του ΔΣ της ΕΚΤ είναι η παρότρυνση των αγορών να προεξοφλήσουν την ακύρωση των αποπληθωριστικών προσδοκιών και ταυτόχρονα να υποστηριχθούν τόσο οι εξαγωγικές όσο και οι υπερχρεωμένες οικονομίες της Ευρωζώνης.

Λίγο μετά την ιστορική απόφαση της κεντρικής τράπεζας να μειώσει στο νέο ιστορικό χαμηλό του 0,15% το βασικό της επιτόκιο και να υιοθετήσει αρνητικό πρόσημο στο επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Mario Draghi ανακοίνωσε ένα πακέτο μέτρων με στόχο την τόνωση της πραγματικής οικονομίας και την αντιμετώπιση της απειλής του αποπληθωρισμού.

Το πακέτο αυτό περιλαμβάνει:

-Στοχευμένες μακροπρόθεσμες πράξεις αναχρηματοδότησης (LTROs),

-Την αναστολή της αποστείρωσης στο πρόγραμμα για τις αγορές τίτλων (Securities Market Program – SMP)

-Και την εντατικοποίηση των προπαρασκευαστικών εργασιών για αγορές στοιχείων τίτλων με κάλυψη περιουσιακών στοιχείων (asset-backed securities, ABS).

Αρνητικό το επιτόκιο καταθέσεων

Σε νέο ιστορικό χαμηλό μείωσε το βασικό της επιτόκιο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ενώ για πρώτη φορά στην ιστορία της υιοθέτησε αρνητικό πρόσημο στο επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων. Ειδικότερα, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ αποφάσισε ότι:

-Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος θα μειωθεί κατά 10 μονάδες βάσης στο 0,15%. Το νέο επιτόκιο θα τεθεί σε ισχύ με την πράξη που πρόκειται να διακανονιστεί στις 11 Ιουνίου 2014.

-Το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα μειωθεί κατά 10 μονάδες βάσης στο ‑0,10%. Το νέο επιτόκιο θα τεθεί σε ισχύ στις 11 Ιουνίου 2014.

-Το επιτόκιο της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης θα μειωθεί κατά 35 μονάδες βάσης στο 0,40%. Το νέο επιτόκιο θα τεθεί σε ισχύ στις 11 Ιουνίου 2014.

Η ΕΚΤ έγραψε σήμερα ιστορία καθώς γίνεται η πρώτη από τις μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες που υιοθετεί αρνητικό επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων.

Με την υιοθέτηση αρνητικού επιτοκίου στη διευκόλυνση αποδοχής καταθέσεων η ΕΚΤ ουσιαστικά θα χρεώνει τις τράπεζες που τοποθετούν τα κεφάλαια τους σε αυτήν με στόχο να ενισχύσει τον δανεισμό μεταξύ των τραπεζών και τελικά προς τον ιδιωτικό τομέα».

Οι αντιρρήσεις του Βερολίνου

Οι ανέκαθεν φιλύποπτοι γερμανοί πάντως δια των δικών του ΜΜΕ εκφράζουν τις καχυποψίες τους. «Η ΕΚΤ πατάει σε άγνωστο έδαφος» επισημαίνει η Frankfurter Allgemeine Zeitung, παραπέμποντας στα ρίσκα της περαιτέρω χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής. «Οι συνέπειες του εγχειρήματος είναι απρόβλεπτες» εκτιμά η οικονομική εφημερίδα Handelsblatt, ενώ το γερμανικό τραπεζικό και ασφαλιστικό λόμπι έχει επιδοθεί σε μια άνευ προηγουμένου κινδυνολογία, γνωρίζοντας ότι ο μηδενισμός των επιτοκίων επηρεάζει αρνητικά την ζήτηση πολλών χρηματοπιστωτικών προϊόντων και πλήττει την αποταμίευση.

«Το τέλος του καπιταλισμού, όπως τον γνωρίσαμε» διακρίνει το Der Spiegel στην ηλεκτρονική του έκδοση, τονίζοντας πως για πρώτη φορά «η αποταμίευση θα τιμωρείται». Και όχι μόνο. Το Der Spiegel δεν αποκλείει το ενδεχόμενο, αυτό που φαίνεται ως προσωρινά μέτρα για την αποτροπή του αποπληθωρισμού και την ενίσχυση της ανάπτυξης στην Ευρώπη, να εξελιχθεί τελικά σε κανόνα.

«Τι θα γίνει εάν συνιστά μια νέα κανονικότητα ο συνδυασμός χαμηλών επιτοκίων, αναιμικής ανάπτυξης και χαμηλού πληθωρισμού που από το 2008 κρατά σε ομηρία τμήματα της Ευρώπης, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία;» διερωτάται το γερμανικό περιοδικό.
«Το πρόβλημα είναι τα τοξικά δάνεια των τραπεζών»

Οι επικριτές των μέτρων, όπως ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Γιούργκεν Σταρκ, υπενθυμίζουν ότι «η μείωση του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ θα έχει αισθητικό μόνο χαρακτήρα». Επίσης χαρακτηρίζουν «ιδιαίτερα αμφίβολη» την επίδραση που έχει ενδεχόμενο αρνητικό επιτόκιο των τραπεζικών διαθεσίμων στην ΕΚΤ.

Όσον αφορά τις στοχευμένες δράσεις για την ενίσχυση της ρευστότητας στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, ο πρόεδρος του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Μελετών, DIW, Μαρσέλ Φράτσερ, υπογραμμίζει ότι «το πρόβλημα δεν είναι η περιορισμένη ρευστότητα των τραπεζών, αλλά το γεγονός ότι οι τράπεζες αυτές διαθέτουν ακόμη πολλά τοξικά δάνεια στους ισολογισμούς τους».