3/10/11

Η Τουρκία διέκοψε το συμβόλαιο με την Gazprom


Στον χορό των Δυτικών κρατών τα οποία ασκούν πιέσεις στην Ρωσία να αναθεωρήσει την τιμολογιακή της πολιτική ως προς το φυσικό αέριο προστέθηκε η Τουρκία, με την απόφαση που έλαβε το Σάββατο ο κρατικός διανομέας υδρογονανθράκων Botas να μην ανανεώσει το συμβόλαιο προμήθειας από την Gazprom 6 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) ετησίως μέσω του Δυτικού Αγωγού (ο οποίος καταλήγει μέσω της «δύστροπης» Ουκρανίας, της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας στην Κωνσταντινούπολη των 13 εκατ. κατοίκων).

Το 25ετές συμβόλαιο το οποίο χρονολογείται από το 1986 λήγει στα τέλη του έτους και η Botas διεκδικούσε το τελευταίο διάστημα έκπτωση της τάξης του 20% - στηριζόμενη και στο προηγούμενο που δημιουργήθηκε τον Ιούλιο όταν με απόφαση του Διαιτητικού Δικαστηρίου της Στοκχόλμης η Promgaz (κοινοπραξία της ρωσικής Gazprom και της ιταλικής Eni) υποχρεώθηκε να περικόψει τις τιμές σε μακροπρόθεσμο συμβόλαιο με την ιταλική Edison.

Προσπαθώντας να αμβλύνει τις εντυπώσεις, ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας Taner Yildiz τόνισε ότι η συνεργασία της Τουρκίας με την Ρωσία θα διατηρηθεί και θα ενισχυθεί, επεσήμανε ότι συνεχίζεται η τροφοδοσία της χώρας του με ρωσικό φυσικό αέριο μέσω του υποθαλάσσιου φυσικού αγωγού Blue Stream ο οποίος διασχίζει τη Μαύρη Θάλασσα, ενώ πρόσθεσε ότι στη θέση του ακυρωθέντος συμβολαίου ο τουρκικός ιδιωτικός τομέας θα διαπραγματευθεί μικρότερα συμβόλαια, αξιοποιώντας την ικανότητά του να διαπραγματεύεται καλύτερες τιμές.

Υπενθυμίζεται ότι από τα 18 bcm φυσικού αερίου (πλέον του 60% των συνολικών της αναγκών) τα οποία προμηθεύθηκε πέρσι η Τουρκία από τη Gazprom, τα 8 δισ. προήλθαν από τον Blue Stream, το συμβόλαιο του οποίου λήγει σε 23 χρόνια. Ήδη η ρωσική πλευρά διαμηνύει ότι η ποσότητα αερίου που μεταφέρεται από τον Blue Stream θα αυξηθεί στα 11-12 bcm φέτος και στα 13-14 bcm το 2012.

Πάντως ο επιχειρηματικός κόσμος και τα ΜΜΕ της Τουρκίας δεν υποδέχθηκαν με αταραξία την είδηση της διακοπής του συμβολαίου του Δυτικού Αγωγού, πόσο μάλλον που συνοδεύθηκε από ανακοίνωση της BOTAS ότι αυξάνονται αυθημερόν οι τιμές καταναλωτή κατά 12,3%-14,3% για τα νοικοκυριά και κατά 13,7%-14,3% για τις επιχειρήσεις.

Ωστόσο, δεν δείχνουν να έχουν βάση οι εκτιμήσεις που ήδη κυκλοφορούν σε ελληνικά ηλεκτρονικά μέσα και συσχετίζουν την αντιπαράθεση Botas-Gazprom, με την ένταση στην ΑΟΖ Κύπρου ή την επικείμενη είσοδο στη Μεσόγειο για ασκήσεις και περιπολίες ρωσικής ναυτικής δύναμης υπό το αεροπλανοφόρο «Ναύαρχος Κουζνέτσοφ». Επιπλέον, δεν έχουν βάση οι εκτιμήσεις που φέρουν την Τουρκία να ενισχύει, προς μεγάλη ενόχληση του ΝΑΤΟ, την ενεργειακή της εξάρτηση από το Ιράν, καθώς ο πραγματικός λόγος της διακοπής της τροφοδοσίας από τον Δυτικό Αγωγό είναι το γεγονός ότι η Άγκυρα είχε υπερτιμήσεις τις ενεργειακές της ανάγκες και δεσμευόταν με συμβόλαια τύπου take or pay σε αγορά ποσοτήτων μεγαλύτερων από τις αναγκαίες. Π.χ. η περσινή συνολική κατανάλωση, κατά τον Yildiz έφθασε τα 37 bcm, ενώ τα υφιστάμενα συμβόλαια προβλέπουν αθροιστικά 45 bcm.

Όσο για την τροφοδοσία από το Ιράν (που ήδη αγγίζει τα 11 bcm ετησίως), αυτή υπόκειται σε ποικίλους απρόβλεπτους παράγοντες, όπως αποκαλύπτει η διακοπή της στις 22 Σεπτεμβρίου και για οκτώ ημέρες λόγω έκρηξης σε αγωγό στην τουρκική επικράτεια.

Σημειώνεται ότι πολιτική της Gazprom είναι η υπογραφή πολυετών συμβολαίων με πρόσδεση της τιμής του φυσικού αερίου στη διακύμανση της τιμής του πετρελαίου, ενώ οι καταναλώτριες χώρες διεκδικούν τη διαμόρφωση τιμών spot. Επιπλέον, οι ανακοινώσεις του Taner Yildiz έρχονται λίγες μέρες μετά την επιδρομή κλιμακίων της Κομισιόν στα γραφεία θυγατρικών του ρωσικού κολοσσού επί κοινοτικού εδάφους, προκειμένου να ελεγχθούν καταγγελλόμενες μονοπωλιακές πρακτικές. Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν πρωτοστατεί μαζί με τη Ουάσιγκτον στην προσπάθεια αντιμετώπισης της ενεργειακής εξάρτησης της Γηραιάς Ηπείρου από τη Ρωσία και στην προώθηση του ανταγωνιστικού προς τα σχέδια της Gazprom αγωγού Nabucco.

Δεν υπάρχουν σχόλια: