Καθώς η ευρωπαϊκή σύνοδος οδεύει προς ένα γενναίο κούρεμα του χρέους, η χώρα αρχίζει σιγά – σιγά να συνειδητοποιεί ότι ξεμένει από τραπεζικό σύστημα, τουλάχιστον με τη μορφή που το γνώρισε την τελευταία 20ετία. Είναι παραπάνω από βέβαιο ότι επί του θέματος αυτού θα ακούσετε ποικίλες απόψεις. Το ΠΑΣΟΚ θα επαίρεται ότι βρίσκει τα σοσιαλιστικά του πατήματα, ότι δίνει τη μάχη απέναντι στους κακούς τραπεζίτες που κερδοσκοπούσαν αισχρά πάνω στους φτωχούς εργαζόμενους και κάποια μερίδα της αριστεράς θα αισθάνεται δικαιωμένη από τις εξελίξεις. Δεν έχουμε σκοπό να χαλάσουμε κανενός τη γιορτή, ωστόσο οφείλουμε να σπείρουμε στους ‘’δύσκολους’’ αναγνώστες του antinews μερικές αμφιβολίες:
Ήδη από το ξεκίνημα της κρίσης, πολλοί από εμάς αρχίσαμε να βλέπουμε σοβαρά προβλήματα στη βιωσιμότητα των ελληνικών τραπεζών. Σε αντίθεση με την κυρίαρχη λογική της Ε.Ε., η οποία μεταδόθηκε και στην κυβέρνηση και ήταν ‘’στηρίξτε τις τράπεζες πάση θυσία’’, βλέπαμε το αδιέξοδο στο βάθος αυτής της απελπισμένης διάσωσης.
Ξέρετε, καμία πολιτική δεν είναι λάθος. Ακόμα και η πολιτική του μνημονίου μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι έχει μια λογική. Αυτό που είναι εσφαλμένο είναι να βασίζεις την πολιτική σου σε λάθος εκτιμήσεις. Και αυτό ήταν που από την αρχή στηλιτεύσαμε στην κυβέρνηση Παπανδρέου. Η θεωρία του μνημονίου προέβλεπε ζωντάνεμα των τραπεζικών ζόμπι, επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και αναίμακτη έξοδο στις αγορές σε ένα χρόνο. Δυστυχώς όλες οι εν λόγω θεωρίες τη στιγμή της εφαρμογής τους έρχονται αντιμέτωπες με τους νόμους της πραγματικής (και όχι της θεωρητικής) οικονομίας. Και εκεί συντρίβονται. Και εκεί ο χαρισματικός ηγέτης παραδέχεται το λάθος του και αλλάζει πολιτική. Ή παίρνει στο λαιμό του ολόκληρο το έθνος.
Τι ήταν αυτό που βλέπαμε ξεκάθαρα τότε και δεν το λογάριασε η κυβέρνηση; Οι τράπεζες συνθλίβονταν υπό το βάρος τεσσάρων δυσβάσταχτων σταθερών που ροκάνιζαν την κεφαλαιακή τους επάρκεια:
1. Τα τοξικά ελληνικά ομόλογα κατέκλυζαν το χαρτοφυλάκιό τους
2. Οι καταθέσεις μειώνονταν ανησυχητικά
3. Τα δάνεια που είχαν χορηγήσει μετατρέπονταν σε θαλασσοδάνεια
4. Τα ακίνητα που κάλυπταν στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια έχαναν την εμπορική τους αξία
Να ξεκαθαρίσουμε εδώ ότι όταν λέμε ‘’κεφαλαιακή επάρκεια’’, δεν εννοούμε μια ασαφή ορολογία. Ειδικά για τις τράπεζες ισχύουν αυστηροί κανόνες αναφορικά με τα κεφάλαια που οφείλουν να διακρατούν στο ενεργητικό τους, σε οποιαδήποτε μορφή. Μάλιστα αυτοί οι κανόνες γίνονται ολοένα και αυστηρότεροι. Τράπεζα που δεν διαθέτει τα απαιτούμενα από τους κανονισμούς κεφάλαια, λαμβάνει χρονική προειδοποίηση και πέραν αυτής χάνει την άδεια λειτουργίας της και εκκαθαρίζεται ή διασώζεται από το κράτος, αν προκύπτουν λόγοι συστημικής ευστάθειας.
Λαμβάνοντας υπόψη τις τέσσερις αυτές απειλές, σε συνδυασμό με την κατάσταση της οικονομίας η οποία τις επιδείνωνε, μπορούσαμε να είμαστε βέβαιοι για την επικείμενη κατάρρευση και απέμενε μόνο να επιβεβαιωθεί ο χρόνος του συμβάντος. Πως αντέδρασαν οι τράπεζες για να προστατευτούν; Γελοιωδώς:
1. Απέφυγαν να λογιστικοποιήσουν τις ζημιές από τα ομόλογα και επέμεναν να τα αναγράφουν στις ονομαστικές τους αξίες, ενώ είχαν υποχωρήσει ακόμα και πάνω από το μισό
2. Προσπάθησαν να στηρίξουν τις καταθέσεις με ευχολόγια στον τύπο περί δήθεν εγγυήσεων και με υψηλά επιτόκια που συρρίκνωναν την ήδη προβληματική κερδοφορία τους
3. Ρύθμιζαν τα δάνεια με ρυθμίσεις που άγγιζαν το παράλογο, παραχωρώντας περιόδους χάριτος ή απαιτώντας δόσεις των 50€, απλά μεταθέτοντας το πρόβλημα για το μέλλον
4. Διατηρούσαν τις εμπορικές αξίες σε δυσθεώρητα ύψη, απλά αποφεύγοντας όπου ήταν δυνατόν τους πλειστηριασμούς
Αυτά τα τρία μαρτυρικά χρόνια, η κυβέρνηση και οι άπληστοι τραπεζίτες δοκίμασαν κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο για να αναβάλουν το αναπόφευκτο, με μοναδικό τελικά αποτέλεσμα την εξαθλίωση της κοινωνίας. Τώρα πλησιάζει η ώρα του λογαριασμού και είναι βαρύς. Εύλογα κάποιος θα σκεφτεί ότι είναι μια δίκαιη τιμωρία ή ότι η επικείμενη κρατικοποίηση μόνο οφέλη θα έχει για την οικονομία και την κοινωνία. Φευ.
Ποιοί κίνδυνοι ελλοχεύουν στην κρατικοποίηση;
Όσοι πιστεύουν ότι η κρατικοποίηση θα είναι μια ανώδυνη μαγική διαδικασία, οφείλουν να αναθεωρήσουν. Και πρώτα από όλα η κυβέρνηση που έπειτα από τόσες κατραπακιές θα έπρεπε να έχει βάλει μυαλό. Είναι έτοιμοι να διαπράξουν το ίδιο πανομοιότυπο λάθος των δύο τελευταίων ετών, όπου η σκληρή πραγματικότητα της ύφεσης και η απρόβλεπτη αντίδραση της κοινωνίας ανατρέπουν τις θεωρητικές τους ακροβασίες. Η επίσημη άποψη είναι ότι στις τράπεζες, μετά την καταστροφή του κουρέματος, θα αρκέσουν μερικά τροϊκανά δισεκατομμύρια, τα οποία θα αντικαταστήσουν τα απολεσθέντα κεφάλαια και όλα θα συνεχίσουν ομαλά. Αυτή η αφελής παραδοχή, εκτός από το γεγονός ότι στην ουσία μετατρέπει ιδιωτικό χρέος σε δημόσιο και μάλιστα με δυσβάσταχτους όρους αποπληρωμής με όρους Αγγλικού δικαίου, δίνει ‘’λύση’’ μόνο στο πρόβλημα των ομολόγων και αφήνει ξανά για ένα αδιόρατο μέλλον τα υπόλοιπα τρία προβλήματα που αναλύσαμε παραπάνω. Μόνο που το μέλλον τελευταία τρέχει πολύ γρήγορα και μπορεί να έρθουμε αντιμέτωποι άμεσα με κινδύνους όπως:
Να συνεχιστεί η εκροή καταθέσεων (μόνο τον τελευταίο μήνα ‘’πέταξαν’’ ακόμα 10δις
Η Blackrock να γράψει μερικά δις ακόμα προβλέψεις σε θαλασσοδάνεια που κρύβουν οι φωστήρες μας κάτω από το χαλί
Να σκάσει η φούσκα των ακινήτων και να διορθώσει η αγορά βίαια τις τιμές (υπολογίζονται στο -30% από τους ειδικούς του real estate)
Όλα τα παραπάνω δεν είναι μια ακόμα πιθανότητα, αλλά μια οδυνηρή βεβαιότητα. Απομένει μόνο ο ακριβής χρόνος του συμβάντος. Και τα συμβάντα αυτά ισοδυναμούν με πρόσθετα κεφάλαια που θα πρέπει να εξασφαλίσει η κυβέρνηση, την ώρα που αδυνατεί να καλύψει ακόμα και αυτήν την αέναη τρύπα του ελλείμματος. Είναι προφανές ότι τα κεφάλαια αυτά θα είναι αδύνατον να εξασφαλιστούν και το χειρότερο από όλα είναι ότι η κυβέρνηση το γνωρίζει, αλλά παρόλα αυτά επιμένει στην ίδια αδιέξοδη συνταγή. Και έτσι κινδυνεύουμε να έχουμε διασώσει τις τράπεζες φορτώνοντας το κράτος με νέα δάνεια και στο τέλος να τις χάσουμε οριστικά και να μείνουμε με το φέσι.
Αν παραμένετε δύσπιστοι και πιστεύετε ακόμα στο θωρακισμένο τραπεζικό σύστημα, αναρωτηθείτε το προφανές:
Αν οι ελληνικές τράπεζες είχαν οποιαδήποτε ελπίδα σωτηρίας, θα τις είχαν προ πολλού αγοράσει κοψοχρονιά, Ευρωπαίοι, Ρώσοι ή Άραβες. Και η απλή λογική λέει ότι πράγματι οι συγκεκριμένοι αγοραστές ενδιαφέρονται για τα κουφάρια των τραπεζών, αλλά θα προχωρήσουν στις σχετικές κινήσεις, αφού πρώτα το κράτος τις διασώσει, φορτώνοντας τα χρέη στις επόμενες γενιές, σε μια υπερπαραγωγή της πώλησης της Ολυμπιακής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου