Τίτλοι τέλους παλαιών μονάδων της ΔΕΗ

Συνολικά 9 μονάδες της ΔΕΗ, οι οποίες υπολειτουργούν ή βρίσκονται σε ψυχρή εφεδρεία παύουν να μετέχουν από 1ης Ιουλίου στους μηχανισμούς της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού. Καθώς οι μονάδες αυτές θα σταματήσουν να λαμβάνουν τις πληρωμές της αγοράς, ωθούνται σε οριστικό κλείσιμο, σηματοδοτώντας το τέλος εποχής για συνολικά 1249MW μονάδων που έχουν ολοκληρώσει τον ιστορικό τους κύκλο. 

Οι μονάδες που βγαίνουν άμεσα, την επόμενη κιόλας εβδομάδα, από την αγορά (θα παύσουν να πληρώνονται τα λεγόμενα ΑΔΙ δηλαδή το μηχανισμό που πληρώνει τις μονάδες που είναι διαθέσιμες να παράξουν ενέργεια και να καλύψουν τις ανάγκες σε ενέργεια του συστήματος) είναι παλιές μονάδες λιγνίτη, πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι οποίες πρακτικά δεν έχουν λειτουργήσει κατά το 2012 και έχουν σημαντικά χαμηλότερο βαθμό απόδοσης από νεότερες μονάδες: Λιπτολ, Αλιβέρι 3 και 4, Λαύριο 1,2 και 3, Άγιος Γεώργιος 8 και 9 και Πτολεμαϊδα 2. Η συνολική ισχύς των μονάδων που απεντάσσονται από το μηχανισμό των ΑΔΙ είναι 1249MW. Πάντως η ΔΕΗ διατηρεί το δικαίωμα, σε συνεργασία με τον ΑΔΜΗΕ, να διατηρήσει και να συμβολαιοποιήσει κάποιες μονάδες ως μονάδες έκτακτης ανάγκης. Οι υπόλοιπες θα αποσυρθούν οριστικά μειώνοντας το κόστος λειτουργίας της αγοράς. 

Οι αλλαγές

Οι αποσύρσεις των μονάδων της ΔΕΗ είναι μία από τις αλλαγές που περιλαμβάνονται στο τελικό πακέτο μέτρων που προτείνει η ΡΑΕ για την αναμόρφωση της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού. Οι εν λόγω αλλαγές αποτελούν μνημονιακή υποχρέωση και σύμφωνα με πληροφορίες έχουν πάρει το πράσινο φως της τρόικας, δηλαδή θα ξεκινήσει άμεσα η εφαρμογή τους από την 1η Ιουλίου. Το πακέτο μέτρων περιλαμβάνει επίσης το δραστικό περιορισμό και την αλλαγή δύο μεταβατικών μηχανισμών που λειτουργούσαν ως ενισχύσεις για τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας. Από τις αλλαγές αυτές αναμένεται να προκύψει μια συνολική εξοικονόμηση ύψους 120 εκατομμυρίων ευρώ, που θα κατευθυνθεί ως όφελος προς τη ΔΕΗ (και η οποία καλείται να αποφασίσει εάν θα το μετακυλίσει στους καταναλωτές ή όχι). Ποιες είναι οι αλλαγές;

1) Ο μεταβατικός μηχανισμός ανάκτησης μεταβλητού κόστους διατηρείται για έναν χρόνο, ωστόσο καταργείται το περιθώριο 10% που ίσχυε. Ο μηχανισμός καταργείται πλήρως από τις 30 Ιουνίου του 2014 (γνωστό και ως cost recovery mechanism, ο μεταβατικός μηχανισμός είχε θεσπιστεί προκειμένου να αμβλυνθεί το μειονέκτημα που είχαν οι ανταγωνιστές της ΔΕΗ απέναντι στον καθετοποιημένο παίκτη, εξαιτίας των στρεβλώσεων και της ημιτελούς απελευθέρωσης της αγοράς)

2) Από την 1η Ιανουαρίου 2014 καταργείται ο κανόνας του 30% που αφορούσε στη δυνατότητα των παραγωγών να υποβάλουν προσφορές κάτω από το μεταβλητό κόστος παραγωγής. Θεωρητικά η κατάργηση του κανόνα θα οδηγήσει σε αύξηση της λιγνιτικής παραγωγής, εφόσον βεβαίως υπάρχουν διαθέσιμες μονάδες της ΔΕΗ.

3) Αναμορφώνεται ο μεταβατικός μηχανισμός διασφάλισης ισχύος: Το σύνολο των μονάδων διατηρούν τα ΑΔΙ που λάμβαναν μέχρι σήμερα (πλην των μονάδων της ΔΕΗ που απεντάσσονται από την αγορά), δηλαδή 10.339MW.  Επιπλέον 3998MW μονάδων φυσικού αερίου συνδυασμένου κύκλου και ανοικτού κύκλου, θα εκδίδουν και δεύτερο αποδεικτικό. Με τη νέα κατανομή (ένα ΑΔΙ για τις θερμικές μονάδες και 2 ΑΔΙ για τις σύγχρονες μονάδες φυσικού αερίου) το συνολικό κόστος ανά MW που θα πληρωθεί από τους προμηθευτές ανέρχεται σε 59000/MW (από 45.000/MW που ισχύει σήμερα).

Οι αλλαγές αυτές όπως επισημαίνεται από τη ΡΑΕ, έχουν αυστηρά μεταβατικό χαρακτήρα και αποσκοπούν στο να αποτραπούν απότομες και δυσμενείς ανατροπές στην  εύθραυστη ισορροπία της αγοράς, ιδιαίτερα σε ένα δυσμενές οικονομικό περιβάλλον για τη χώρα, και ένα περιβάλλον αγοράς ασφυκτικής χρηματοοικονομικής συγκυρίας. 

Αξίζει να αναφερθεί τέλος ότι σύμφωνα με την ανάλυση των αποτελεσμάτων της χονδρεμπορικής αγοράς του 2012, οι ιδιωτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής δεν πραγματοποίησαν κέρδη και πρακτικά κινήθηκαν στα όρια του μηδενικού αποτελέσματος. Σύμφωνα με την έκθεση της ΡΑΕ, για να αναστραφεί αυτή η κατάσταση θα πρέπει να επέλθουν σημαντικές μεταβολές του ρυθμιστικού πλαισίου που θα επιτρέψουν τον ισότιμο ανταγωνισμό με τη ΔΕΗ και θα δώσουν τη δυνατότητα για τη δραστηριοποίηση επί ίσοις όροις και σε άλλα κομμάτια της αγοράς όπως η λιανική , όπου υπό όρους ισότιμου ανταγωνισμού να είναι δυνατή η δραστηριοποίηση και σε άλλες δραστηριότητες (λιανική), όπου τους όρους της παραμονής στην αγορά θα τους καθορίζει η ανταγωνιστικότητα και η αποτελεσματικότητα, και όχι οι υφιστάμενες σημαντικές ασυμμετρίες, όπως εμφανίζονται στην σημερινή αγορά.