12/11/12

Στα χαρτιά οι αμερικανικού τύπου έλεγχοι στους φοροφυγάδες

Στα χαρτιά έχουν μείνει οι περιβόητοι έλεγχοι αμερικανικού τύπου που θα προσδιόριζαν το εισόδημα των φοροφυγάδων με έμμεσο τρόπο, όπως είναι οι δαπάνες με μετρητά και οι τραπεζικές τους καταθέσεις. 

Εννέα μήνες μετά την ψήφιση της σχετικής διάταξης και δημοσίευσής της στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης (2 Φεβρουαρίου 2012) δεν έχει ακόμη εκδοθεί η προβλεπόμενη υπουργική απόφαση για την εφαρμογή της. Το αποτέλεσμα είναι όλες οι ελεγκτικές υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών να συνεχίζουν να πραγματοποιούν ελέγχους με παρωχημένες και αναποτελεσματικές τεχνικές.

Η διάταξη για την θέσπιση έμμεσων τεχνικών ελέγχου των φορολογούμενων προκειμένου να προσδιορίζονται τα εισοδήματά τους βάσει ουσιαστικά του επιπέδου των δαπανών και των αποταμιεύσεών τους ψηφίστηκε καθʼ υπαγόρευση της τρόικας και συγκεκριμένα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το οποίο έχει και τον πρωτεύοντα ρόλο στην τεχνική βοήθεια βελτίωσης του φορολογικού συστήματος και περιορισμού της φοροδιαφυγής. Πρόκειται για τεχνικές οι οποίες εφαρμόζονται με επιτυχία εδώ και δεκαετίες σε προηγμένες οικονομικά και φορολογικά χώρες, όπως είναι οι ΗΠΑ (εφαρμόζονται από την αμερικάνικη φορολογική υπηρεσία Internal Revenue Service- IRS) και η Βρετανία. 

Τι όριζε η διάταξη που έχει ψηφιστεί και έχει μείνει στα χαρτιά; Πρόκειται για το άρθρο 67Β του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος που ορίζει ότι «ο προσδιορισμός των αποτελεσμάτων με έλεγχο μπορεί να διενεργείται και με την εφαρμογή μιας ή περισσοτέρων από τις κατωτέρω τεχνικές ελέγχου: α) της αρχής των αναλογιών (mark up method), β) της ανάλυσης ρευστότητας του φορολογούμενου (source and application of funds method), γ) της καθαρής θέσης του φορολογούμενου (net worth method), δ) της σχέσης της τιμής πώλησης προς το συνολικό όγκο κύκλου εργασιών (unit and volume method) και ε) το ύψος των τραπεζικών καταθέσεων και των δαπανών σε μετρητά (bank deposits and cash expenditure method).  Με τις ως άνω τεχνικές μπορούν να προσδιορίζονται τα φορολογητέα εισοδήματα των φορολογουμένων, τα ακαθάριστα έσοδα, οι εκροές και τα φορολογητέα κέρδη των επιτηδευματιών βάσει των γενικά παραδεκτών αρχών και τεχνικών της ελεγκτικής.  

Εφόσον τα αποτελέσματα του φορολογικού ελέγχου έχουν εξαχθεί με την εφαρμογή έμμεσων τεχνικών και πριν την έκδοση φύλλων ή πράξεων καταλογισμού, ο Προϊστάμενος της ελεγκτικής μονάδας, καλεί τον υπόχρεο σε ακρόαση, ο οποίος δικαιούται σε ανταπόδειξη. Με άλλα λόγια ο ελεγχόμενος μπορεί να αντικρούσει το αποτέλεσμα του φορολογικού ελέγχου αρκεί να αποδείξει ότι τα πραγματικά του εισοδήματα είναι χαμηλότερα από αυτά που προσδιορίζονται βάσει των έμμεσων τεχνικών ελέγχου.

Στην παράγραφο 4 του ίδιου άρθρου τονίζεται: «Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών καθορίζονται το ειδικότερο περιεχόμενο τεχνικών ελέγχου της παραγράφου 1, ο τρόπος εφαρμογής τους και κάθε σχετικό θέμα για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.». Η απόφαση αυτή δεν έχει εκδοθεί ακόμη με αποτέλεσμα να μην πραγματοποιούνται έλεγχοι με αυτόν τον τρόπο και το δημόσιο να χάνει σημαντικά ποσά από τη βεβαίωση πρόσθετων φόρων σε φορολογούμενους που έχουν αποκρύψει σημαντικά εισοδήματα, κυρίως ελεύθερους επαγγελματίες. Οι λόγοι για τους οποίους δεν έχει εκδοθεί ακόμη η σχετική απόφαση αφήνοντας ουσιαστικά φοροφυγάδες στο απυρόβλητο είναι απροσδιόριστοι. Να σημειωθεί, επίσης, ότι η μη έκδοση αποφάσεων για την εφαρμογή νόμων του μνημονίου ήταν και η αγαπημένη μέθοδος των υπουργών της τελευταίας διετίας προκειμένου να παραμένουν στα χαρτιά οι ψηφιζόμενες υπό τη δαμόκλειο σπάθη της τρόικας μεταρρυθμίσεις (άνοιγμα επαγγελμάτων κα).

Δεν υπάρχουν σχόλια: