14/8/12

Από παραγωγός, μεγαλοεισαγωγέας ζάχαρης


Από ικανός παραγωγός στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια η Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης, που αυτή την περίοδο βγαίνει ξανά στο «σφυρί» για να πουληθεί σε στρατηγικό επενδυτή, έχει μετατραπεί πλέον σε μεγαλοεισαγωγέα, δαπανώντας εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο για να αγοράζει 100 με 140 χιλιάδες τόνους ζάχαρης από το εξωτερικό.

Στην πραγματικότητα το μεγαλύτερο μέρος από τις ποσότητες ζάχαρης της ΕΒΖ που υποτίθεται ότι πωλείται (πάνω από 1 ευρώ το κιλό) στα σούπερ μάρκετ ως ελληνική, είναι πλέον γερμανικής, γαλλικής, σερβικής ή άλλης προέλευσης αφού τα τελευταία τρία-τέσσερα χρόνια η παραγωγή ζαχαρότευτλων στην Ελλάδα έχει καταρρεύσει επειδή οι καλλιεργητές θεωρούν ασύμφορες τις αποδόσεις για να σπείρουν τα χωράφια τους, στρέφονται σε άλλες καλλιέργειες, ή «κάθονται» πάνω στο λίπος παλαιότερων επιδοτήσεων. Παράλληλα η ΕΒΖ σε πολλές περιπτώσεις ευνοείται από τις εισαγωγές φασόν ζάχαρης καθώς κοστίζει πλέον πολύ ακριβότερα η παραγωγή ελληνικής ζάχαρης από ότι η απευθείας εισαγωγή της από το εξωτερικό.

Υπό το πρίσμα αυτό οι ενδιαφερόμενοι για την εξαγορά της ΕΒΖ (προσφορές έχουν καταθέσει η πολωνική Polski Cucier SA, η βουλγαρική Litex Commerce και η ελληνική Επίλεκτος Κλωστοϋφαντουργία) ποντάρουν στο να αποκτήσουν κυρίως πρόσβαση είτε στην εθνική ποσόστωση των περίπου 160.000 τόνων ζάχαρης που θα απολαμβάνει μέχρι το 2015 η Ελλάδα αλλά και στα δύο εξόχως αποδοτικά εργοστάσια παραγωγής ζάχαρης στη Σερβία που τροφοδοτούν με θετικά αποτελέσματα την ΕΒΖ, είτε στην «ενεργειακές» προοπτικές της εταιρείας που διαθέτει άδειες συμπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας/Θερμότητας υψηλής απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) αλλά και εκτάσεις και εγκαταστάσεις που μπορούν να αξιοποιηθούν προς αυτή την κατεύθυνση.

Τα τρία εργοστάσια της ΕΒΖ στην Ελλάδα με τους 298 εργαζόμενους στο Πλατύ Ημαθίας, την Ορεστιάδα, και τις Σέρρες ουσιαστικά υπολειτουργούν αφού δεν υπάρχει επαρκής πρώτη ύλη για να δουλέψουν, με αποτέλεσμα η παραγωγή της μεγαλύτερης ελληνικής αγροτικής βιομηχανίας να φτάνει σήμερα μόλις το 25-30% της εθνικής ποσόστωσης (158.702 τόνοι) και το υπόλοιπο 70% να γίνεται εισαγωγή με τη μέθοδο του «φασόν» από ανταγωνιστικές βιομηχανίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως η γαλλική πολυεθνική Crystal και η γερμανική Nordzucker η οποία ήταν ανάμεσα στους δέκα αρχικούς ενδιαφερόμενους για την εξαγορά της ΕΒΖ.

Όλα αυτά όταν μέχρι και το 2006 που η ΕΒΖ έλαβε από την Κοινότητα περί τα 87 εκατ. ευρώ για να κλείσει δύο εργοστάσια στη Λάρισα και στην Ξάνθη (σ.σ. τότε υπήρχαν μεγαλεπήβολα σχέδια για μετατροπή τους σε εργοστάσια βιοκαυσίμων) και να περιορίσει την ελληνική ποσόστωση κατά 50%, παρήγαγε πάνω από 320.000 τόνους ετησίως και κάλυπτε πλήρως τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς.

Ενδεικτικό είναι πως σύμφωνα με τα στοιχεία που αναφέρονται στην οικονομική έκθεση των αποτελεσμάτων 9μήνου της ΕΒΖ για τη χρήση 2011-2012, ενώ για την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο είχε προγραμματιστεί τευτλοκαλλιέργεια 225.000 στρεμμάτων ώστε να παραχθεί το σύνολο της εθνικής ποσόστωσης των 157.700 τόνων ζάχαρης, τελικά από τα 145.636 στρέμματα που εγκρίθηκαν και τα 99.091 στρέμματα για τα οποία υπογράφηκαν συμφωνητικά, σπάρθηκαν μόλις 58.000 στρέμματα από μόλις 2.134 παραγωγούς.

Η παραγωγή τελικά ανήλθε πέρυσι σε μόλις 38.265 τόνους (από 77.182 το 2010) και ήταν από τις χαμηλότερες στην ιστορία της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης που παράλληλα είδε το κόστος παραγωγής της ελληνικής ζάχαρης να εκτινάσσεται στα ύψη (+25%) και από τα 833 ευρώ/τόνο το 2010 να ξεπερνά τα 1043 ευρώ πέρυσι, όταν το 2009-2010 ήταν στα 613 ευρώ/ τόνο.

Για να καλύψει πέρυσι τη διαφορά των περίπου 120.000 τόνων και να φτάσει την εθνική ποσόστωση της παραγωγής, η ΕΒΖ έκλεισε για μια ακόμη χρονιά συμφωνίες με ευρωπαϊκές βιομηχανίες ώστε να παράγουν ζάχαρη για λογαριασμό της, σε ποσότητες, όμως, πολύ μεγαλύτερες από ό,τι στο παρελθόν.

Παρότι για το 2012 οι διεθνείς τιμές έχουν αυξηθεί σημαντικά ενώ η τευτλοκαλλιέργεια εντάχθηκε στο πρόγραμμα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης με αποτέλεσμα το ετήσιο ύψος ενίσχυσης των αγροτών να ανέβει σημαντικά σε σχέση με τα δύο προηγούμενα χρόνια, και πάλι η παραγωγή θα διατηρηθεί πολύ χαμηλά.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΒΖ μέχρι τον περασμένο Μάρτιο είχαν υπογραφεί συμφωνητικά για καλλιέργεια 114.102 στρεμμάτων με 3.548 τευτλοκαλλιεργητές ενώ αναμένεται να συγκομισθούν περί τα 93.000 στρέμματα (60% περισσότερα από πέρυσι). Και πάλι η ΕΒΖ θα χρειαστεί να στραφεί και φέτος σε εισαγωγές περίπου 100.000 τόνων ζάχαρης.

Αιμοδότες της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης που έκλεισε το φετινό 9μηνο με καθαρά κέρδη 4,7 εκατ. ευρώ και λειτουργικά κέρδη (EBITDA) 26,7 εκατ. ευρώ, συνεχίζουν να παραμένουν τα δύο εργοστάσια παραγωγής στη Σερβία (Sajkaska, Crvenka) όπου παρότι συμβάλλουν στο 25% των πωλήσεων, αντιπροσωπεύουν το 50% των μικτών κερδών.

Με βάση τα στοιχεία 9μήνου της χρήσης Ιούλιος 2011/Μάρτιος 2012 η ΕΒΖ είχε φέτος πωλήσεις 124,5 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα με κόστος πωληθέντων στα 104,3 εκατ. ευρώ (το 83% των εσόδων) και μικτό κέρδος 20,2 εκατ. ευρώ.

Την ίδια στιγμή στη Σερβία οι δύο θυγατρικές της είχαν πωλήσεις 42,7 εκατ. ευρώ με κόστος πωληθέντων 27,4 εκατ. ευρώ (στο 52% των εσόδων) και παρόμοια μικτά κέρδη 20,1 εκατ. ευρώ.

Η κατάρρευση της παραγωγής ζάχαρης στην Ελλάδα την τελευταία πενταετία
ΕΤΗΣΤΡΕΜΜΑΤΑΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΤΟΝΟΙΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΕΣ
ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
€/ΤΟΝΟ
2008-2009138.590100.3825.015734,23
2009-2010234.120171.7867.165613,93
2010-2011138.15777.1824.114833,21
2011-201258.13038.2652.1341040,58
2012-2013*93.00050.000- 60.0003.548-

*Εκτιμήσεις 

Πηγή: ΕΒΖ, εκτιμήσεις 

Οι πωλήσεις της ΕΒΖ στο 9μηνο της χρήσης 2011-2012 

Δεν υπάρχουν σχόλια: